4 ตระกูล (สายสกุลเจ้าเมืองเชียงของ)

รายนามเจ้าเมืองเชียงของ นับแต่เมื่อครั้งเจ้าเมืองเชียงของอพยพหนีศึกสงคราม (เชียงแสนแตก พ.ศ.2347) ไปอยู่เมืองน่าน และเจ้านครน่านได้รับมอบหมายให้ฟื้นฟูเมืองเชียงของขึ้นอีกครั้งในปี พ.ศ.2385 มีดังนี้
1. เจ้าอริยะ (ขึ้นกับเชียงแสน อพยพชาวเชียงของหนีศึกสงครามไปอยู่เมืองน่าน)
2. เจ้ารำมะเสน (ต้นตระกูล ติยะธะ) เจ้านครน่านแต่งตั้งให้ยกพลเมืองชาวเชียงของที่แตกหนีศึกมาตั้งเมืองอยู่ที่เวียงติน (ปัจจุบันคือ บ้านแจมป๋อง อ.เวียงแก่น) กระจายชาวเมืองตั้งบ้านเรือนอยู่บ้านปอ บ้านยาย (ปัจจุบันอยู่ในพื้นที่อำเภอเวียงแก่น จ.เชียงราย) บ้านน้ำปึก บ้านด่านติน (ฝั่งลาว) เนื่องจากยังเข้าไปอยู่ในเวียงเชียงของเก่าไม่ได้ เพราะรกร้างมาหลายสิบปี และได้จัดให้ราษฎรอีกส่วนมาแผ้วถางและตั้งเมืองชั่วคราวขึ้นที่ทิศใต้ของเมืองเชียงของเดิม คือบ้านหาดไคร้และบ้านสบสมในปัจจุบัน โดยตั้งชื่อว่า บ้านเวียงใหม่ หลังจากได้แผ้วถางฟื้นฟูเวียงเชียงของเดิมแล้ว เจ้ารำมะเสนได้ย้ายเข้ามาตั้งในเวียงเดิม ราษฎรที่ตั้งบ้านเรือนที่บ้านปอได้ย้ายติดตามมาและตั้งบ้านเรือนอยู่ใกล้ๆ เวียงห่างไปทางทิศใต้ประมาณ 6 กิโลเมตร และตั้งชื่อหมู่บ้านตามชื่อเดิมที่เคยอยู่ในเมืองน่าน คือ บ้านสถาน
3. เจ้าวิฑูระ (ต้นตระกูล วิฑูรย์)
4. เจ้าหอหน้าคำขึ้น (ต้นตระกูล ธุระเสน)
5. เจ้าอนุรศ
6. เจ้าอริยะ (ชื่อพ้องกับเจ้าเมืองคนแรก)
7. เจ้าอินต๊ะยศ
8. เจ้าจิตวงษ์ (ต้นตระกูล จิตตางกูร พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 โปรดเกล้าฯ พระราชทานนามสกุลเมื่อ 25 กันยายน พ.ศ.2457)








ติยะธะ วิฑูรย์ ธุระเสน จิตตางกูร



ภาพประกอบ : รองอำมาตย์เอก พระยาจิตวงษ์วระยศรังษี เจ้าเมืองเชียงของ คนสุดท้าย, นายอำเภอเชียงของ คนแรก, และภาพ เจ้าจิตวงษ์ฝึกหัดม้าภายในคุ้ม
.
อภิชิต ศิริชัย
12.10.61